मिनी रोबो करणार भूमिगत पर्जन्यजल वाहिन्यांची साफसफाई
70 किलोमीटर लांबीच्या आहेत ब्रिटीशकालीन पर्जन्यजल वाहिन्या
मुंबई : मुंबईतील ब्रिटीशकालीन भूमिगत पर्जन्यजल वाहिन्यांची साफसफाई म्हणजे मुंबई महानगर पालिका आणि या विभागाच्या कर्मचार्‍यांसाठी अत्यंत अवघड काम. मुंबईत अशा 70 किमी लांबीच्या भूमिगत पर्जन्यजल वाहिन्या असून या वाहिन्यांची लांबी लक्षात घेता त्यामध्ये विषारी वायू असण्याची शक्यता अधिक असते. त्यामुळे या भूमिगत पर्जन्यजल वाहिन्यांच्या साफसफाईचे काम पालिकेसाठी आणखीच अवघड होते. पण आता मात्र पालिकेचे हे काम अत्यंत सोपे आणि सहज होणार आहे. कारण हे काम आता पालिकेचे कर्मचारी नव्हे तर चक्क मिनी रोबो करणार आहे. पालिकेने अत्याधुनिक असे रिमोट कंट्रोलच्या मदतीने नियंत्रित करता येणारे 2 मिनी रोबो या कामासाठी आणले आहेत. त्यामुळे आता यापुढे भूमिगत पर्जन्यजल वाहिन्यांची साफसफाई केली जाणार असल्याची माहिती पर्जन्यजल वाहिनी खात्याचे अभियंता श्रीकांत कावळे यांनी दिली आहे.
प्राधान्यक्रम 1 अंतर्गत ए विभागातील शहीद भगतसिंग मार्ग, बी विभागातील मियाँ अहमद छोटाणी मार्ग, सी विभागातील किका रस्ता, डी विभागातील बॉडीगार्ड लेन ई विभागातील जहाँगिर बोमन बेहराम मार्ग एफ-दक्षिण विभागातील मडके बुवा चौक ते श्रावण यशवंत चौक इत्यादी भागातील पर्जन्यजल वाहिन्यांची साफसफाई मिनी रोबोमार्फत केली जाणार आहे. ही साफसफाई झाल्यानंतर इतर भागातील पर्जन्यजल वाहिन्यांची साफसफाई करण्यात येणार आहे.
आणखी एक रोबो
पालिकेने 2 मिनी रोबो सध्या खरेदी केले असून लवकरच आणखी एक मिनी रोबो पालिकेच्या ताब्यात दाखल होणार आहे. हे मिनी रोबो जलरोधक असल्याने आणि आकाराने लहान असल्याने ते वाहिनीत सहज काम करू शकणार आहेत. तसेच 280 एशशक्तीच्या वाहनावरील पंपाला हे यंत्र जोडलेले असल्याने ते तेवढ्याच ताकदीने गाळ खेचून घेऊ शकणार आहेत.राि;पलीि;जनित्राचा वापरमिनी रोबोला चालवण्यासाठी जनित्राचा वापर केला जाणार आहे. तर या यंत्रावर असणार्‍या सीसीटीव्ही कॅमेर्‍याद्वारे रोबोला कुठे आणि कसे वळायचे हे दूरनियंत्रक चालकास समजणे सोपे होणार आहे.
साफसफाई रिस्की
ब्रिटीशकालीन पर्जन्यजल वाहिन्यांची लांबी 36 किमी तर पाईप असणार्‍या पर्जन्यजल वाहिन्यांची लांबी 34 किमी आहे. वाहिन्यांचा या छोट्या आकारामुळे अनेकदा वाहिन्यांमध्ये विषारी वायू असण्याची सर्वाधिक शक्यता असते. हीच बाब लक्षात घेत पर्जन्यजल वाहिन्या खात्याकडून या वाहिन्यांची साफसफाई करताना विशेष काळजी घेतली जाते. त्यानुसार मॅनहोलमध्ये सक्शन पाईप टाकून शक्य ती साफसफाई करण्याचा पालिकेचा कल असतो. एकूणच ही साफसफाई करणे अवघड, रिस्की असतेच. पण त्याचवेळी अनेकदा या पद्धतीमुळे वाहिन्या योग्य प्रकारे साफ होत नाहीत.परिणामी पावसाळ्यात पाण्याचा निचरा योग्य प्रकारे होत नाही.या सर्व अडचणींवर राणबाण उपाय म्हणून पालिकेने मिनी रोबोचा पर्याय पुढे आणला आहे. त्यानुसार या मिनी रोबोच्या माध्यमातून पावसाळ्याआधी आणि पावसाळ्यानंतर अशी पर्जन्यजल वाहिन्यांची साफसफाई केली जाते. ज्या भागात पावसाळ्यात पाण्याचा निचरा होण्यास अधिक काळ लागतो त्यानुसार विभागाची वर्गवारी ठरवत प्राधान्यक्रमाने त्या त्या भागातील पर्जन्यजल वाहिन्यांची साफसफाई केली जाणार आहे.