१५ दिवसात ८ कोटींची नोट छपाई

नाशिक : महाराष्ट्रातील नाशिकमध्ये असलेल्या करन्सी नोट प्रेसने मागील १५ दिवसात नोटांची छपाई ४० टक्क्यांनी वाढवून ५०० रुपयांच्या सुमारे ८ कोटी नोटा रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाकडे सोपवल्या आहेत. करन्सी नोट प्रेस दरदिवशी एक कोटी नोटांच्या जागी १.४ कोटी नोटा छापत आहे. काही काळापूर्वी देशाच्या अनेक भागात उद्भवलेल्या क्रॅश-क्रंचची परिस्थिती पाहून हा बदल करण्यात आला आहे.

सुटीच्या दिवशी काम
सीएनपी सूत्रांच्या माहितीनुसार, “प्रेस सध्या दरदिवशी ५०० च्या ८० लाख आणि ५० रुपयांच्या ६० लाख नोटा छापत आहे. इतकंच नाही तर सरकारी सुट्टी आणि रविवारीही काम सुरु आहे. १ मे (महाराष्ट्र दिन) रोजीही इथे छपाईचं काम सुरु होते. १ एप्रिलपासून छपाई प्रतिदिन १.८ कोटी नोटांवरुन घसरुन प्रतिदिन १ कोटी नोटांवर पोहोचली होती. पण प्रशासनाच्या निर्देशानंतर छपाई वाढवून १.४ कोटी नोटा प्रतिदिनपर्यंत पोहोचल्या आहेत. सूत्रांच्या माहितीनुसार, काही आठवड्यातच १.८ कोटींपासून २ कोटी नोटा दररोज छापण्याची योजना आहे.

आरबीआयने नोव्हेंबर २०१७ पासून एप्रिल २०१८ पर्यंत प्रेसला नवा कोणताही आदेश दिलेला नाही. त्यामुळे इथे ५०० रुपयांच्या नोटांची छपाई केली जात नव्हती. आरबीआयकडून नव्या डिझाईनच्या प्रतीक्षेत असलेल्या प्रेसने एप्रिलपासून १०० आणि २० रुपयांच्या नोटाही छापलेल्या नाहीत. २०० रुपयांच्या नोटांच्या छपाईचा आदेश मध्य प्रदेशच्या प्रेसला दिल्याने नाशिकमध्ये ह्या नोटांचीही छपाई बंद होती.

काही दिवसांपूर्वी देशाच्या विविध राज्यांमध्ये एटीएममधून पैसे येत नसल्याने नागरिकांना अनेक अडचणींचा सामना करावा लागला होता. आंध्र प्रदेश, तेलंगणा, मध्य प्रदेश, उत्तर प्रदेश, बिहार, महाराष्ट्र आणि गुजरातच्या अनेक शहरांमधल्या एटीएममधून रोकड संपली होती. लोग फायनान्शिअल रिझॉल्यूशन अँड डिपॉझिट इन्शुरन्स बिलच्या बेल-इन क्लॉजअंतर्गत पैसे बुडण्याच्या भीतीने अनेकांनी आपल्या अकाऊंटमधून रोकड काढली. हे कॅश-क्रंचचं मोठं कारण असल्याचं जाणकारांचं म्हणणं आहे.

काही जाणकारांनी श्रीमंतांवर कॅश होर्डिंगाचाही संशय व्यक्त केला. तर काही भागात नोटांच्या मागणीत फारच वाढ झाली, असे केंद्रीय अर्थमंत्री अरुण जेटली यांनी म्हटले होते देशात गरजेपेक्षा जास्त नोटा चलनात असून बँकांमध्येही आवश्यक नोटा उपलब्ध आहेत, असंही त्यांनी सांगितले होते.